مهندسی اخبار در سرزمین مدعیان آزادی بیان!
تاریخ انتشار: ۳۱ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۲۸۳۴۵۶
به گزارش همشهری آنلاین، چندبار شنیدهاید که «آمریکا کشور آزادی است و هر کس هر چه را بخواهد میتواند بگوید» اما واقعیت این است که در پس ویترین آزادی بیان و عقیده غرب ازجمله آمریکا هزارتویی از محرمانگی خبر - بخوانید سانسور- وجود دارد که کمتر از آن گفته میشود. «آلنام. درشویتز» استاد حقوق بازنشسته دانشکده حقوق هاروارد و یکی از مشهورترین حقوقدانان و محققین حقوق اساسی آمریکا، در سال ۲۰۲۱ درباره روند رو به افزایش سانسور در آمریکا نوشته است که «از سال ۱۷۹۸ تاکنون هیچگاه تهدید علیه آزادی بیان آمریکا تا این حد جدی نبوده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
جلوگیری از انتشار مطالب حاوی خشونت و حریم شخصی
هر روز که فردی در آمریکا مرتکب خشونت میشود در اتاقهای خبر سراسر این کشور، سردبیران باید تصمیم بگیرند که آیا گفتن اینکه «فردی با شلیک گلوله کشته شده» کافی است یا اینکه جزئیات بیشتری در اینباره باید منتشر شود. در اکثر موارد رسانهها با هدف عدمایجاد تشویش و اضطراب عمومی از انتشار تصاویر و مطالب حاوی خشونت خودداری میکنند اما گاهی این دستورالعمل خبری به ابزاری برای جلوگیری از انتشارات حساس تبدیل میشود. حفاظت از حریم شخصی برای جلوگیری از نشر اطلاعات را نیز میتوان بحثبرانگیزترین شکل سانسور رسانهای خواند چون آنطور که مرکز نوآوری حاکمیت بینالمللی (CIGI) در گزارش سال ۲۰۲۳ خود آورده، موارد زیادی پیش آمده که چهرههای شاخص سیاسی و رسانهای با استناد به این اصل و دستکاری یا جلوگیری از انتشار محتواهای انتقادی، بهدنبال تامین منافع شخصی یا سازمانی خود هستند.
پیشبرد منافع شرکتهای بزرگ
شرکتهای رسانهای قرار است در خدمت منافع عمومی باشند اما گاهی این وظیفه در تضاد با منافع شرکتهای بزرگ آمریکایی قرار میگیرد، جایی که تجار و صاحبان کسبوکار در مقام سانسور اخبار برمیآیند. بهعنوان مثال، زمانی که نیویورکتایمز گزارش داد که مدیران شرکت جنرال الکتریک که از قضا در هیأتهای مدیره شبکه تلویزیونی MSNBC و شبکه فاکسنیوز نیز حضور داشتند، تصمیم گرفتهاند با هدف حفظ منفعت شرکت خود مانع از پخش شدن یک برنامه تلویزیونی شوند که انتقادهای جدی به این شرکت داشته است. نمونههای دیگری نیز وجود دارد ازجمله زمانی که تلویزیون کابلی COMCAST آمریکا به سانسور متهم شد. مدت کوتاهی پس از اینکه کمیسیون ارتباطات فدرال فعالیت بینالمللی شبکه تلویزیونی انبیسی(NBC) را تأیید کرد، تلویزیون کابلی COMCAST بهعنوان شریک رسانهای انبیسی، «مردیت آتول بیکر» یکی از اعضای کمیسیون ارتباطات فدرال آمریکا را استخدام کرد. این ۲ شبکه تلویزیونی با وجود حجم گسترده اعتراضها هیچ اشارهای به جنجال بهوجود آمده نداشتند اما انتشار یک توییت از سوی یک کارمند کمپ تابستانی که شبکه تلویزیونی COMCAST یکی از سرمایهگذاران آن بود درباره این موضوع کافی بود تا این شبکه تلویزیونی بودجه کمپ را ۱۸ هزار دلار کاهش دهد. این شرکت گرچه بعدا عذرخواهی و اعلام کرد که حاضر است بودجه کمپ را بازگرداند اما دستاندرکاران مجموعه تفریحی اعلام کردند که ترجیح میدهند بتوانند آزادانه و بدون اعمال فشار از سوی شرکتها صحبت کنند.
پنهانکردن اطلاعات مربوط به امنیت ملی
عملیاتهای نظامی، اطلاعاتی و دیپلماتیک دولت آمریکا اغلب تاحد زیادی محرمانه بوده و رسانهها خطوط قرمز زیادی برای انتشار آن دارند. گرچه این محرمانگی خبر اغلب توسط افشاگران یعنی گروهها و افراد ضددولتی که تلاش دارند تا سرپوشهای دولتی را افشا کنند به چالش کشیده میشود. بهعنوان مثال، در سال ۱۹۷۱ نیویورکتایمز اسنادی از وزارت دفاع (پنتاگون) درباره مشکلات مربوط به دخالت آمریکا در جنگ ویتنام را منتشر کرد که مشکلات زیادی برای این رسانه ایجاد کرد گرچه درنهایت دولت «ریچارد نیکسون» رئیسجمهور وقت آمریکا، بعدها بهدلیل تلاش برای جلوگیری از افشای این اطلاعات به دادگاه رفت. چند دهه بعد نیز «جولیان آسانژ» بنیانگذار وبسایت ویکیلیکس، بهدلیل انتشار میلیونها سند محرمانه آمریکا که مربوط به امنیت ملی بود بهشدت مورد هجمه قرار گرفت و زندانی شد. این نمونهها نشان میدهد که صاحبان رسانهها در آمریکا اغلب روابط بسیار پرتنشی با دولت دارند. بهگفته منابع رسانهای، اغلب زمانی که رسانههای آمریکایی قصد دارند تا اطلاعات چالشبرانگیزی را منتشر کنند مقامهای دولتی سعی میکنند تا راه انتشار این اسناد را مسدود کنند. برهمین اساس دستاندرکاران رسانههای غربی ازجمله آمریکا مسئولیت دشوار ایجاد توازن میان منافع امنیت ملی و حق آگاهی مردم را برعهده دارند.
پنهان کردن تعصبات سیاسی
سوگیریهای سیاسی دستاندرکاران رسانهها نیز ازجمله مواردی است که باعث میشود تا مدیریت انتشار اخبار و اطلاعات تحتتأثیر قرار بگیرد. برخلاف موضعگیری آشکار سیاسی در رسانهها که تشخیصشان چندان دشوار نیست تشخیص رابطه میان جهتگیریهای سیاسی رسانهای و سانسور تاحدی دشوار است. بهعنوان مثال، برنامه خبری Nightline شبکه تلویزیونی ایبیسی (ABC) در یک بازه زمانی اسامی بیش از ۷۰۰ سرباز زن و مرد آمریکایی را در عراق منتشر کرد، چیزی که در نگاه اول بهنظر میرسید که ادای احترام یک رسانه آمریکایی به فداکاری سربازان باشد اما بعدها از سوی گروه رسانهای سینکلر بهعنوان اقدامی با اهداف سیاسی و ضدجنگ تعبیر شد و اجازه پخش مجدد به آن داده نشد. آنهم در شرایطی که گروه رسانهای سینکلر خود به اتهام برچسب زدن به ۱۰۰ عضو کنگره بهعنوان حامیان سانسور زیر هجمه شدید انتقاد قرار داشت. به اعتقاد کارشناسان، مهمترین دلیل انتقادهای شدید از این گروه رسانهای پخش فیلمی با عنوان «افتخار دزدیده شده» علیه «جان کری» نامزد انتخابات ریاستجمهوری از حزب دمکرات بوده است.
سانسور از مسیر بمباران خبری
سانسور خبری همیشه بهمعنای جلوگیری از انتشار خبر و اطلاعات نیست. گاهی میتوان با بمباران خبری و کاهش حساسیت افکار عمومی نسبت به مسئلهای باعث دیده نشدن حقایق یک امر شد. «پیتر پومرانتسف» روزنامهنگار و تهیهکننده انگلیسی، معتقد است که رهبران جهان در عصر فضای مجازی از روشهای نوینی برای سانسور اطلاعات استفاده میکنند ازجمله بمباران خبری. پومرانتسف در گفتوگو با شبکه سیبیاس میگوید که «قرن بیستم عصر ضیق اطلاعات بود و دولتها کم و بیش بر حوزه نشر اخبار و اطلاعات تسلط داشتند اما امروز این کار با توجه به پیشرفت روزافزون فضای مجازی و پلتفرمهای ارتباطی بسیار دشوار شده است. پس شیوه کار تغییر کرده و رهبران سیاسی متوجه شدهاند که با استفاده از بمباران خبری میتوانند اثر مشابهی را ایجاد کنند.» پومرانتسف معتقد است که تشخیص روش جدید سانسور بسیار دشوارتر است چرا که بهندرت میدانیم چهکسی، چه زمانی و برای چه هدفی دست به این کار میزند. او میگوید که در این فضای جدید دولتهای به ظاهر دمکراتیک به اندازه همان دولتهایی که از سوی آنان غیردمکراتیک خوانده میشوند تلاش دارند تا صدای منتقدان خود را به روشهای مختلفی خفه کنند. بهگفته این روزنامهنگار، در بمباران خبری مردم با هجوم اطلاعات درست و نادرست و تئوریهای توطئه تغذیه میشوند تا جایی که تفکیک واقعیت و خیال یا ردیابی یک ایده اصیل تقریبا غیرممکن شود.
محرمانگی خبری با توسل به لزوم مقابله با اطلاعات نادرست
«رابرت لونلی» مورخ و کارشناس سیاسی دانشگاه تگزاس آمریکا، میگوید «کشورهای کمونیستی که زمانی جریان آزاد اطلاعات را متوقف کرده بودند امروز دیگر وجود ندارند اما امروز در اقصی نقاط جهان حتی در آمریکا مسائل سانسور میشوند تا اخبار به شهروندان نرسد. با ظهور روزنامهنگاری شهروندی و پلتفرمهای اینترنتی، حقیقت ممکن است که راه آسانتری برای عیان شدن داشته باشد اما همانطور که شاهد هستیم این پلتفرمها نیز چالشهای عصر خود ازجمله اخبار جعلی را با خود آوردهاند.» با استناد به همین بحران اخبار جعلی، یکی از متاخرترین روشهای سانسور اخبار و اطلاعات در آمریکا توجیه لزوم مقابله با اطلاعات نادرست است. نوامبر ۲۰۲۲ بود که شبکه فاکسنیوز نزدیک به حزب جمهوریخواه گزارش داد که دولت «جو بایدن» رئیسجمهور فعلی آمریکا از حزب دمکرات با دستاویز برخورد با اطلاعات نادرست و در همکاری با شبکههای اجتماعی بزرگی همچون فیسبوک و توییتر اخبار و اطلاعات مربوط به مخالفان سیاسی را سانسور کرده و اجازه انتشار آن را نمیدهد. در این گزارش با استناد به اسنادی که وبسایت اینترسپت فاش کرده، آمده بود که وزارت امنیت داخلی آمریکا و پلیس فدرال (افبیآی) تحت عنوان مقابله با طرح اطلاعات نادرست در زمینههای مختلفی همچون خروج آمریکا از افغانستان و اخبار مربوط به همهگیری کووید اطلاعات را بهطور گسترده سانسور کردهاند. در این گزارش اشاره شده که رسواییهای مربوط به «هانتر بایدن» پسر رئیسجمهور آمریکا، نیز در زمره مواردی است که دولت آمریکا بهشدت تلاش دارد تا از انتشار گسترده اطلاعات مربوط به آن جلوگیری کند.
نکته
وب سایت First Draft News که برای مبارزه با اطلاعات نادرست آنلاین ایجاد شده، ۷ نوع مختلف از اطلاعرسانی نادرست در رسانهها (شامل رسانههای غربی) را به شرح ذیل احصاء کرده است:
محتوای گمراهکننده
محتوایی که بهطور هدفمند برای به تصویر کشیدن یک شخص یا موضوع یا یک جهت خاص تنظیم شده است.
محتوای نادرست
گزارشها و اطلاعات متنی نادرست و گمراهشونده که به مخاطب ارائه میشود.
محتوای تقلبی
استفاده از نقل قولهای ساختگی، یکی از روشهای اطلاعات نادرست است.
محتوای دستکاریشده
اطلاعات یا تصاویری که برای فریب دادن دستکاری میشوند.
محتوای ساختگی
محتوای تولیدی بهطور کاملا نادرست و با هدف فریب و آسیبرساندن تولید میشود.
محتوای بیمعنی
سرفصلها، تصاویر یا توضیحاتی که از محتوای اصلی متن پشتیبانی نمیکنند و خواننده را گمراه میکنند.
طنز یا تقلید
خبرهایی که برای فریب دادن منتشر نشده، اما امکان فریب دادن دارند.
کد خبر 775124 منبع: روزنامه همشهری برچسبها روزنامه نگاران خبرنگاران رسانه خارجی
منبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: روزنامه نگاران خبرنگاران رسانه خارجی جلوگیری از انتشار اطلاعات نادرست اخبار و اطلاعات شبکه تلویزیونی بمباران خبری رسانه ای رسانه ها شرکت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۲۸۳۴۵۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
رئیسجمهور: سرکوب اعتراضات ضدصهیونیستی رسوایی دیگری برای مدعیان آزادی بیان و تمدن غرب است/ سرکوب حامیان فلسطین چهره بیروتوش غرب را نمایان کرد/ گشت ارشاد مدیران در دستورکار وزرا باشد
آیتالله سید ابراهیم رئیسی در جلسه عصر یکشنبه هیات دولت، سرکوب شدید اعتراضات دانشجویی ضد صهیونیستی و ضرب و شتم و بازداشت اساتید و دانشجویان در دانشگاههای غربی بویژه در آمریکا را برگ دیگری از رسوایی مدعیان آزادی بیان عنوان و تصریح کرد: امروز به برکت خون مطهر شهدای مظلوم غزه چهره واقعی تمدن غربی بیش از پیش برای مردم جهان آشکار و مشخص شده است که مدعیان آزادی بیان، به چیزی غیر از حفظ سلطهگری خود پایبند نیستند.
رئیس جمهور در ادامه، خیزش دانشجویان، اساتید و نخبگان غربی در حمایت از مردم مظلوم غزه را رویدادی بزرگ و دارای ابعادی گسترده توصیف کرد و ضمن قدردانی از نقشآفرینی رسانهها بهویژه رسانه ملی در آشکار کردن و به تصویر کشیدن ماهیت بدون روتوش غربِ مدعی افزود: بدون تردید این خیزش و بیداری مقابل ظلم و جنایت و سلطهگری با اعمال خشونت، ضرب و شتم و بازداشت اساتید و دانشجویان حامی مظلومین غزه خاموش نخواهد شد.
آیتالله رئیسی در بخش دیگری از سخنان خود در جلسه امروز هیات دولت با تاکید بر اهمیت موضوع کنترل و نظارت مدیران بر عملکرد زیر مجموعه خود، تصریح کرد: آنچه از ابتدای دولت نیز تحت عنوان گشت ارشاد مدیران مطرح شد تاکیدی بر اهمیت موضوع نظارت درون سازمانی بر عملکردها، پیش از نظارت و بازرسی از سوی دیگر نهادها بود که باید به صورت ویژه در دستور کار وزرا و مدیران دستگاههای اجرایی باشد.
رئیس جمهور در ادامه ضمن ابراز رضایت از گزارشات مسئولان اقتصادی دولت درباره کاهش تورم، کنترل و کاهش رشد نقدیندگی و کاهش قیمت ارز، استمرار این روند را نیازمند کنترل و مراقبت ویژه دستگاههای مربوط دانست و در این راستا تشکیل منظم شورای اقتصاد و ستاد تنظیم بازار را ضروری دانست.
آیتالله رئیسی همچنین برنامه بازدید خود از مناطق ۱۷ و ۱۸ شهر تهران را اقدامی در راستای سفرهای استانی و ارتباط نزدیک با مردم این مناطق به منظور پیگیری و رفع مشکلاتشان دانست وبا بیان اینکه حضور مسئولان در میان مردم و ارتباط نزدیک با آنها از نظر اثرگذاری هیچ جایگزینی ندارد، از همه وزرا خواست ضمن توجه ویژه به ارتباطگیری با مردم و شنیدن مشکلات و مطالبات آنها برای آن بخش از مردم جامعه که امکان ارتباط مستقیم با دولتمردان ندارند نیز برنامهریزی کنند.
رئیس جمهور ناظر به گزارش وزیر راه شهرسازی درباره ضرورت اصلاح نقاط حادثه خیز در جادههای کشور، تصریح کرد: اقتضای قانون و تدبیر نیز آن است که ما با پیشگیری قبل از وقوع حادثه نسبت به رفع زمینههای آن اقدام و تا جایی که امکان دارد از وقوع خسارات و حوادث جلوگیری کنیم.
در ابتدای این جلسه معاون اجرایی رئیس جمهور با اشاره به حضور و بازدید رئیس جمهور محترم و تعدادی از وزرا در مناطق ۱۷ و ۱۸ تهران، این اقدام را اولین برنامه از سلسله برنامههای بازدید از مناطق مختلف پایتخت به منظور پیگیری و رفع مشکلات مردم تهران هم راستا با برنامه سفرهای استانی دانست و از تداوم آن در دیگر مناطق تهران با توجه به تراکم جمعیتی موجود در پایتخت خبرداد.
معاون اجرایی رئیس جمهور همچنین با اشاره به ورود دولت به موضوع کالاهای رسوبی در بنادر و گمرکات با دستور رئیس جمهور گفت: با اقدامات صورت گرفته میزان رسوب کالا در بنادر و گمرکات به حداقل ممکن رسیده و از میزان متوسط دنیا هم پایینتر است که این از دستاورد مهم دولت در دو سال و نیم گذشته است.
وی در ادامه تصریح کرد: مشکل معدود کالاهایی که از این فرایند باقیمانده بود نیز با پیگیری جدی وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و وزیر جهاد کشاورزی در چند روز اخیر حل و فصل و مقرر شد این کالاها یا مرجوع شده یا برای مصرف دامی به کشور وارد شود.
وزیر جهاد کشاورزی نیز در گزارشی از اقدامات صورت گرفته برای حل و فصل محموله حاوی روغن در بندر عباس که مورد تاکید جدی رئیس جمهور بود گفت: از سه کشتی حامل روغن که از سال ۹۹ وارد بندر عباس شده بودند، محموله دو کشتی از سازمان غذا و دارو مجوز گرفته و ترخیص شدهاند و محموله سوم که مورد تایید مراجع ذیصلاح قرار نگرفت، نیز با پیگیریها صورت گرفته از سوی معاون اول رئیس جمهور، مالک محموله پذیرفت با پرداخت هزینه بارگیری و حل و نقل، محموله سوم را مرجوع کند.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در جلسه امروز به تقدیر رهبری معظم انقلاب از نظام سلامت کشور بهعنوان یکی از قویترین و بینظیرترین نظامات سلامت در منطقه و همچنین خدمات وسیع درمانی و پزشکی به مناطق محروم که در تاریخ جمهوری اسلامی ایران بینظیر است اشاره کرد و گفت: وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با تلاش مضاعف این روند را ادامه خواهد داد و با بهرهگیری از ظرفیت سازمانهای نظارت بر سلامت و درمان به صورت مستمر سلامت مردم را پایش و کنترل می کند.
وزیر راه و شهرسازی نیز گزارشی از بهره برداری از ۸ هزار ۴۰۰ واحد مسکونی در قالب نهضت ملی مسکن در استان آذربایجان شرقی ارائه کرد و گفت: خوشبختانه تا امروز عملیات اجرایی ۲ میلیون و ۵۴۰ هزار واحد مسکونی در بخشهای مختلف از جمله ۲۶۴ هزار واحد در بافت فرسوده و ۵۰۰ هزار واحد روستایی آغاز شده و در فرایند ساخت قرار دارند و همچنین ۱۲۸ هزار و ۵۰۰ مسکن مهر نیز تحویل شده است.
وزیر راه و شهرسازی همچنین به اقدامات صورت گرفته در اصلاح و رفع نقاط حادثه خیز جادهای در دولت مردمی اشاره کرد و گفت: در سال گذشته ۷۲۵ نقطه حادثهخیز جادهای اصلاح و رفع شده و امسال با هدفگذاری صورت گرفته بنا داریم مشکل نقاط حادثهخیز جادهای را تا حد زیادی حل کنیم که البته این مهم به ۲۰ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز دارد.
وزیر دادگستری نیز در این جلسه از به صفر رسیدن پرونده پرداخت دیه از بیت المال خبر داد و افزود: در سال گذشته برای اولین بار در این دولت توانستهایم پرونده پرداخت دیههایی که به عهده دولت بوده با کمک سازمان برنامه و بودجه به صفر برسانیم و درصدد هستیم مشکل تعداد اندکی از پروندههای باقیمانده که دارای اشکال و ایراده بوده نیز رفع کنیم.